Kriolezja

____________________________________________________________________________________________________________________________

Zabiegi kriolezji wykonywane w Centrum DOLORMED:

• kriolezja gałęzi przyśrodkowych w odcinku lędźwiowym kręgosłupa
• kriolezja gałęzi stawowych stawu krzyżowo-biodrowego
• kriolezja gałęzi stawowych stawu biodrowego
• kriolezja gałęzi stawowych stawu kolanowego
• kriolezja nerwu nadłopatkowego
• krolezja nerwu potylicznego większego
• kriolezja nerwiaków
• kriolezja punktów spustowych

__________________________________________________________________________________________________________________________

Na czym polega zabieg kriolezji? Co to jest kriolezja?

Istotą kriolezji jest przerwanie przewodzenia bólu za pomocą kontrolowanej temperatury. Zabieg wykonuje się przy użyciu aparatu Cryo-S Electric II PAINLESS. Na końcu sondy umieszczonej w okolicy nerwu wytwarzana jest temperatura około -80 stopni Celsjusza. Przy pomocy tej temperatury powstaje lodowa kula, która niszczy elementy tkanki nerwowej przewodzącej informacje bólowe. Należy zaznaczyć, że nie dochodzi tutaj do trwałego uszkodzenia struktur nerwowych. Eliminuje to ryzyko powstania nerwiaków.

Jaki jest cel kriolezji?

Celem zabiegu jest wyeliminowanie przewodzenia bólu poprzez czasowe wyłączenie funkcji czuciowych wybranych struktur obwodowego układu nerwowego. Jest to odpowiednik blokad nerwowych, pozbawiony działania ubocznego i ogólnoustrojowego wywołanego przez duże dawki steroidów, środków znieczulających lub alkoholi. Umożliwia szybki powrót do normalnej aktywności.

Jaka jest skuteczność zabiegów kriolezji?

Kriolezja charakteryzuje się wysoką skutecznością. U około 70-80% pacjentów uzyskuje się całkowite lub znaczne ograniczenie doznań bólowych.

Kto jest odpowiednim kandydatem do kriolezji?

Odpowiednimi kandydatami do zabiegu termolezji są:

• pacjenci, u których dotychczasowe leczenie farmakologiczne i rehabilitacyjne nie przyniosło zadowalającej poprawy
• pacjenci którzy nie kwalifikują się do leczenia operacyjnego lub gdy operacja jest przeciwwskazana z powodu dużego obciążenia innymi chorobami

Jakie są wskazania do kriolezji?

Zabiegi kriolezji można wykonywać w bardzo dużej liczbie przewlekłych zespołów bólowych. Do najczęstszych wskazań zalicza się:

• bóle stawu krzyżowo-biodrowego
• zwyrodnienia stawów międzykręgowych (facet syndrome) w odcinkach szyjnych, piersiowych i lędźwiowych
• bóle kości guzicznej
• bóle głowy i karku w przypadku neuralgii potylicznej
• neuralgia nadłopatkowa, biodrowo-pachwinowa, międzyżebrowa
• bóle pooperacyjne po torakotomii
• bóle ściany klatki piersiowej
• bóle punktów spustowych
• bolesne nerwiaki, np. nerwiak Mortona
• bóle fantomowe
• zespół „łokcia tenisisty” i „łokcia golfisty”
• zespół bolesnego barku

Jak wygląda kwalifikacja do kriolezji?

Zabieg kriolezji poprzedza seria konsultacji z lekarzem. W celu uzyskania bardzo dobrych efektów leczenia konieczna jest prawidłowa kwalifikacja pacjentów, która obejmuje:

• wywiad ogólny - uzyskanie precyzyjnych informacji o charakterze bólu, jego nasileniu i lokalizacji. Zbierane są także informacje dotyczące przebytych i aktualnych chorób, zażywanych leków. Należy również poznać oczekiwania pacjenta wobec leczenia za pomocą kriolezji. 
• szczegółowe badanie przedmiotowe, które składa się z badania ogólnego, neurologicznego i ortopedycznego
• analizę badań dodatkowych - RTG, KT, MR, badań laboratoryjnych. W razie konieczności uzupełnienia dokumentacji, zlecane są niezbędne badania.
• przeprowadzenie blokady diagnostycznej. Po blokadzie pacjent proszony jest o codzienną obserwację zmian w nasileniu bólu. W tym celu wykorzystuje się umowną skalę 0-10, gdzie 0 oznacza brak bólu, natomiast 10 to ból trudny do zniesienia.
• po kilku dniach w ramach wizyty kontrolnej ocenia się stopień redukcji bólu. W razie wyniku 50% i więcej redukcji bólu wyjściowego pacjent może oczekiwać dobrego i długotrwałego efekty po zabiegu kriolezji.

Jak wygląda zabieg kriolezji?

Zabieg kriolezji wykonywany jest przez wykwalifikowanego specjalistę leczenia bólu w gabinecie zabiegowym. Składa się z następujących etapów:

• za pomocą cienkiej igły podaje się podskórnie lek znieczulający
• pod kontrola USG lub RTG wkłuwa się wenflon przez który będzie wprowadzona sonda, w okolicę nerwu, który ma być poddany kriolezji
• w wenflonie umieszcza się sondę kriolezyjną
• kontrola położenia sondy za pomocą stymulacji ruchowej i czuciowej
• po potwierdzeniu prawidłowej lokalizacji sondy, wykonuje się właściwy zabieg kriolezji    
• po zabiegu na miejsca wkłuć zakłada się opatrunek, który pacjent zdejmuje w dniu następnym samodzielnie
• po zabiegu pacjent podlega krótkotrwałej obserwacji, po której wypisany jest do domu

Jak długo trwa zabieg?

W zależności od leczonego obszaru, procedura trwa od 30 do 60 minut. Uzależnione jest to od schorzenia. Zabieg kriolezji może być wykonywany wielopunktowo w ramach jednej sesji.

Czy zabieg jest bolesny?

Zabiegi wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Za pomocą bardzo cienkiej igły podaje się podskórnie lek znieczulający. Można to porównać do uszczypnięcia. Zabieg kontynuuje się dopiero po skutecznym znieczuleniu skóry.

Jakie są korzyści z kriolezji?

• jest to zabieg małoinwazyjny, przezskórny, w znieczuleniu miejscowym, 
• brak ograniczeń liczby mrożeń - jednorazowo można zablokować kilka nerwów lub kilka punktów
• zabieg wykonywany ambulatoryjnie, brak potrzeby hospitalizacji 
• umożliwia szybki powrót do normalnej aktywności
• odwracalny - prawidłowe poddanie nerwu działaniu niskiej temperatury nie powoduje trwałego uszkodzenia struktur nerwowych, a jedynie na niewielkiej długości niszczy substancję przewodzącą, umożliwia powolną regenerację nerwów
• wysoka skuteczność, redukcja bólu na okres 6 do 24 miesięcy
• zabieg może być wykonany w nawigacji pod kontrolą RTG (ramię C) lub USG oraz z kontrolną stymulacją czuciową i ruchową
• często stosowany jest jako element wspomagający rehabilitację - zniesienie bólu pozwala na lepszą współpracę rehabilitowanego pacjenta
• brak efektów ubocznych i działań ogólnoustrojowych pozwala na wielokrotne stosowanie kriolezji u tego samego pacjenta
• jest czynnościowym niefarmakologicznym odpowiednikiem blokad nerwowych, pozbawionym działania ubocznego i ogólnoustrojowego wywołanego przez steroidy, alkohole
• podczas zabiegu nie stosuje się steroidów, brak działań ogólnoustrojowych

Czy zabieg kriolezji jest bezpieczny?

Kriolezja wykonywana przez wykwalifikowanego lekarza jest zabiegiem bardzo bezpiecznym. Wykonuje się go bez usypiania pacjenta, pod ścisłą kontrolą RTG lub USG. Podczas zabiegu monitorowane są również wszystkie podstawowe parametry chorego.

Jak przygotować się do zabiegu kriolezji?

Wszystkie niezbędne informacje dotyczące przygotowania do zabiegu pacjent uzyskuje podczas wizyty kwalifikacyjnej. Generalnie można ująć je w następujący dekalog:

• poinformuj odpowiednio wcześniej lekarza o obecnych chorobach, przyjmowanych lekach, w tym preparatach dostępnych bez recepty i preparatach ziołowych. Może istnieć konieczność odstawienia lub zmiany dawkowania niektórych leków. 
• zażyj leki stosowane przewlekle, jednak stosuj się w tym względzie do zaleceń lekarza
• poinformuj lekarza o obecności uczuleń, szczególnie na lateks, środki jodowe i odkażające
• poinformuj o ewentualnej ciąży - ze względu na stosowane promieniowanie jonizujące, w przypadku zabiegu pod kontrolą RTG,
• unikaj jedzenia w ciągu 4-6 godzin przez zabiegiem
• dopuszczalne jest przyjmowanie klarownych płynów do 2-ch godzin przez zabiegiem - po tym czasie unikaj również picia
• w dniu zabiegu weź kąpiel lub prysznic
• nie stosuj balsamów, kremów, makijażu, dezodorantów, perfum
• załóż wygodną odzież, którą można w łatwy sposób zdjąć i założyć
• zapewnij osobę towarzyszącą, która odwiezie Cię do domu po zabiegu

Jakie powikłania mogą wystąpić po zabiegu kriolezji?

Działania niepożądane występują niezmiernie rzadko. Należą do nich:

• miejscowe zakażenie
• przeczulica skóry w miejscu iniekcji
• krwiaki podskórne

Najczęściej występują kilkudniowe miejscowe bóle po nakłuciach, które ustępują samoistnie.

Jakie są przeciwwskazania do kriolezji?

• zmiany zapalne skóry, np. ropnie, uniemożliwiające wprowadzenie sondy w odpowiednim miejscu
• ciąża - ze względu na stosowane promieniowanie jonizujące, w przypadku zabiegu pod kontrolą RTG,
• ciężkie stadia choroby, np. zaawansowana niewydolność serca
• niektóre choroby psychiczne
• choroby w stadium ostrym - po udarze mózgu i zawale serca należy odczekać przynajmniej 3 miesiące
• brak świadomej zgody pacjenta

Jakie są zalecenia po zabiegu kriolezji?

Po zabiegu pacjent proszony jest o 3-4 tygodniowy okres unikania przeciążeń.

W ciągu 1-2 tygodni po zabiegu może występować niewielki dyskomfort w miejscu zabiegu. Nie wymaga to dodatkowych procedur. Większość pacjentów odczuwa poprawą w ciągu 2-4 tygodni po zabiegu. Kontrolna wizyta odbywa się w okresie około 4-6 tygodni od daty zabiegu.

Oceniana jest jego skuteczność i planowane jest dalsze leczenie rehabilitacyjne. 

W przypadku wystąpienia (odsłonięcia) innych punktów bólowych, możliwe jest zaplanowanie kolejnych zabiegów. Zdarza się to częściej u pacjentów z licznymi zmianami zwyrodnieniowymi.

Jak długo utrzymują się efekty kriolezji?

Pozytywny efekt po jednorazowej terapii utrzymuje się średnio 6-24 miesięcy. W razie nawrotu dolegliwości zabieg może być wielokrotnie powtarzany bez dodatkowego ryzyka dla pacjenta

Ile kosztuje zabieg kriolezji?

Cena zabiegu uzależniona jest od lokalizacji zabiegu oraz od ilości punktów bólowych poddawanych terapii. Dokładna wycenę pacjent uzyskuje podczas wizyty kwalifikacyjnej.